Son yıllarda yazılım alanındaki gelişmeler engelliler başta olmak üzere toplumdaki dezavantajlı kesimlerin hayatını kolaylaştıracak yeniliklere imza atıyor. Devrim niteliğindeki uygulamaların önemli bölümünün yerli yazılımcılar tarafından geliştirilmesi de önem taşıyor. Görme engelli yazılımcıların geliştirdiği teknolojiler dikkat çekiyor. Temelde bir görme teknolojileri firması olan FROM YOUR EYES insanlardan makinelere uzanan geniş spektrum için görme deneyimi inşa ediyor.
GÜNLÜK HAYATTAKİ GÖRSELLERİ AÇIKLIYOR
Kullanıcılar fotoğraf, video veya benzeri bir doküman yüklediklerinde yapay zeka yazılı olarak betimleme yapıyor. İstenirse sesli açıklama da devreye giriyor. Yüzde 98 doğrulukla anlık görsel analizi yapan sistem, kullanıcılara çevresindekileri betimliyor. İnternet alışverişlerinde, market raflarındaki, kuafördeki saç modelini ve daha birçok şeyi sesli olarak açıklayabiliyor. Uygulama aynı zamanda araba içindeki seyahatlerde de engellilere yol tarif ediyor. FROM YOUR EYES Kurucusu ve aynı zamanda görme engelli olan Zülal Tannur, “Engellilerin hayatını kolaylaştırmayı amaçladık. 15 milyon görsel veriyle eğittiğimiz yapay zeka uygulamamız bugün %98.3 doğru betimlemeyle sahip. 40 ülkede kullanılıyor. Tüm bunlar üretken yapay zeka teknolojisi sayesinde mümkün oluyor” diye konuştu. Bu sistem, yolu izleyemeyen ya da direksiyon başında uyumak istemeyen sürücüler için de ideal" dedi.
TOGG’A ENTEGRE EDİLİYOR
Tannur, söz konusu sistemin otomotiv teknolojilerinde de kullanılacağını belirterek, “Görme engelli olsun, olmasın araçtakiler, yolun durumu hakkında anlık betimleme alabilecek, yönlendirilecek. Dünyada ve otomotiv sektöründe ilk olan bu sistem üretken yapay zeka teknolojisi kapsamında akıllı asistan gibi davranıyor” şeklinde konuştu.
YAPAY ZEKA DESTEKLİ MODEL
Microsoft Türkiye tarafından düzenlenen “Yapay Zeka Teknolojileri ile Engelsiz Bir Hayat” konulu basın toplantısında yapay zeka temelli yenilikleri deneyimleme şansı yakaladık. Microsoft Güney Avrupa Ülkelerinden Sorumlu İK Direktörü Esra Gaon, “Engelli bireylerin hem sosyal hayatta hem de çalışma hayatında nasıl daha etkin, daha verimli ve daha keyifli yaşayabileceklerine odaklanıyoruz” dedi. Microsoft Türkiye Erişilebilirlik Proje Yöneticisi Duygu Kayaman ise, “Erişilebilirlik sadece fiziksel engelleri bulunan bireyleri değil; aynı zamanda pusetiyle kaldırımda yürüyemeyen bir anneyi, otobüslere inip binerken zorlanan yaşlı insanları da kapsıyor” değerlendirmesini yaptı.
WeWalk danışmanıyla makyaj yap
WeWalk’un Ürün Müdürü Gamze Sofuoğlu ise, “Mobil uygulamadaki navigasyon özellikleri sayesinde yolculuklarımız kolaylaşıyor. ‘Belirli bir durağa nasıl gidebilirim? Şu an hangi duraktayım? Asansör kapısı açıldı mı?’ gibi sorularımızın tamamına cevap bulabiliyoruz. Keşif moduyla etrafımızdaki mağazaları seçebiliyoruz” dedi.. WeWalk aynı zamanda, danışma servisiyle de dikkat çekiyor. Betimleme konusunda profesyonel kişiler, arayan engelli bireylere resim çekmek, beyaz eşya kullanımı, yol tarifi ve hatta makyaj yapma konusunda bile destek veriyor.
Engelliler artık yazılım tarafında
Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı GETEM Direktörü Dr. Engin Yılmaz 1920’lerde beyaz bastonun görme engelliler için büyük bir devrim olduğunu belirterek, “Bu gelişmelerden tam 100 yıl sonra, yapay zeka tabanlı teknolojiler sayesinde 2023’ün görme engelliler açısından yine devrimsel bir yıl olduğunu söyleyebiliriz. Yapay zeka teknolojilerini kullanan firmalar sayesinde artık görselleri sadece okumuyor aynı zamanda tanıyabiliyoruz” ifadesini kullandı.
