''The New York Times'' gazetesinde ''A Creative Monopoly'' başlıklı yazısında David Brooks rekabetçi eğitimin gençleri bir cendere içerisine çekerek yaratıcı yeteneklerini körleştirdiğini anlatıyor.
Buna göre Amerikan gençleri, rekabet becerilerini besleyen bir kültür içinde yaşıyorlar.
Brooks, ''Federal Yargı''da üst düzey görevlerde bulunduktan sonra girişimciliğe soyunan Peter Thiel''in hayat hikayesi üzerinden yenilik doğuracak yeteneklerin işlendiği eğitimi irdeliyor.
Thiel ''Stanford Üniversitesi''ne girebilmek için binlerce yaşıtıyla rekabet etmişti.
Stanford''u kazanmış, ancak bu kez de Hukuk bölümünde en iyi notları almak için rekabete girmişti.
Federal Yargı''da da en üst mevkiilereulaşmak için de rekabet eden Thiel hayat çizgisini değiştirerek ''PayPal''ı kurmuş, ''Facebook'' ve daha başka birçok teknoloji firmasına yatırım yapmıştı.
Thiel''in tecrübeleri Stanford''ta Bilgisayar Bilimi Departmanı''nda ders olarak gösteriliyormuş.
Thiel''in dikkat çektiği en önemli nokta kapitalizm ile rekabeti karıştırmaya eğilimli olduğumuz idi.
Buna göre insanlar, en önde çıkanın en iyi olduğunu düşünüyorlar.
En önde çıkmak için kıyasıya mücadele ederken neyin gerçekten değerli olduğu hususu gözden kaçıyor.
Rekabetçi eğitimi eleştiren Thiel''nin önerileri ve tespitleri şöyledir:
''Aslında rekabetçi yarışmaları değil, yeni alanlar açabilecek yarışmaları aramalıyız. Kalabalık bir piyasada herkesten görece daha iyi olmak yerine yeni bir piyasa açıp onu tamamiyle domine etmek daha değerlidir. Bu durumlarda kar marjları hem daha yüksektir hem de kamu yararı daha fazladır..''
''Yaratıcı insanlar sürüyü takip etmezler. Onlar her zaman haritadaki boşlukları ararlar. Uzaklardaki unutulmuş geleneklerde dolaşırlar ve sonra marjinal bir bakış açısıyla olağan olanla birleştirirler. Herkesin bildiği yolda en hızlı olmak yerine kimsenin bilmediği yaban ortamda ilerlerler..''
Thiel''a göre öğrenciler esas ilgi alanları dikkate alınmaksızın tüm derslerden harika notlar almaya yönlendiriliyorlar. Yani, profesyonel öğrenci olmaları için ödüllendiriliyorlar.
Bu durumda öğrenciler farklı ilgi alanlarında gezinmek yerine zamanlarını dikkatlice paylaştırmak ve her bir saati verimli kullanmak zorundalar.
Öğrenciler daha sonra en rekabetçi okul, program ve iş imkanlarının en iyi sayıldığı bir sıralama sisteminin ağına düşüyorlar.
Onlara gösterilen kişisel uygunluk yerine hangisinin daha rekabetçi okul, banka, ya da şirket olduğudur. Sonra da ana hedefin rakibi yenmek olduğu iş dünyasına giriyorlar.
Böylece rekabetin kuvveti diğer hedefleri gitgide yok ediyor.
Peter Thiel, rekabetin değer yaratma kozunu elinde bulundurduğunu ancak diğer yandan yeniliği ve yaratıcılığı kısıtladığı görüşünde.
Mesela sporda, rakip takım size ilk yarıda 3 gol atarsa, sizin göreviniz ikinci yarıda 4 gol atmaktır.
Bu tür rekabetçiliği iş dünyasına, entelektüel hayata ve politikaya taşımaya gerek yoktur. Eğer biri size bu alanlarda 3 gol atarsa, ekipmanlarınızı alıp yeni bir oyun yaratma seçeneğiz vardır. Rekabet etmek zorunda değilsiniz, yeni bir şey üretebilirsiniz.
Thiel''in fikirlerine yer veren David Brooks, ''yaratıcı tekel'' başlıklı yazısını şöyle bitiriyor:
''Herkes Amerika''nın rekabetçiliği hakkında endişeleniyor. Yanlış problem üzerinde duruyor olabilirler. Ülkenin geleceği muhtemelen Amerikalıların monopolist olmada ne kadar başarılı olabileceği ile belirlenecek.''
Sultanahmet''te ''Türk ve İslam Eserleri Müzesi''ni gezerken, Ahmet Sula''nın sergisiyle de karşılaştım.
Tablolar ilgimi çektiği için Ahmet Bey''le ayak üstü bir sohbete koyulduk.
Ankara Emniyet Müdürlüğü''nde ''Evrak Arşiv Müdürü'' olarak görev yapıyormuş.
Ressam Ahmet Sula meslekten polis anlayacağınız.
Ahmet Sula genç yaşlarda kaligrafi ve hat sanatıyla ilgilenmiş..
Anadolu''da görev yaparken harflerin anlamları üzerine yoğunlaşmış.
Kaligrafi ile resimi harmanlayarak ''Mana'' adını verdiği bir tarzın içinde bulmuş kendini.
Resimlerinde kullandığı temaların hayranlık duyduğu Anadolu kültüründen esinlendiğini belirtiyor.
Anadolu''ya ilişkin olarak zihninde beliren duyguları harflerle harmanladığı resimle anlatmayı seçmiş.
Sanatına duyduğu coşkuyu Anadolu''nun kültürel değerleriyle geliştirdiği ilişkiye borçlu olduğunu düşünüyor.
Yolunuz bu hafta muhakkak Sultanahmet''e düşürün derim.
Böylece hem Ahmet Sula''nın sergisini, hem de'' Türk ve İslam Eserleri Müzesi''nde sergilenen birbirinden güzel eserleri görebilirsiniz.
Müze olarak kullanılan mütevazı sarayın ''Muhteşem Yüzyıl'' dizisiyle gündeme gelen Pargalı Sadrazam Damat İbrahim Paşa''ya ait olduğunu da hatırlatırım.
Bu köşede vesile buldukça kitap okumaktan ve ''kitap bağışı'' yapmaktan bahsediyorum.
Özellikle Anadolu''dan gelen kitap taleplerini çok önemsiyorum.
Adana''nın Seyhan İlçesi''ndeki'' Şehit İdris Güler İlköğretim Okulu''nda bir kütüphane kuruluyormuş.
500 öğrencilik okulun ihtiyaç duyduğu kütüphane için Adana Valiliği''nin onayıyla bir kitap kampanyası başlatılmış.
Bu vesileyle Okul Müdürü Ercan Gülkesen ve kampanya sorumlusu öğretmenlerimizden Asaf Sönmezocak''ın mesajını bağış yapmak isteyen okurlarımız ve yayınevlerimizle paylaşmak istiyorum:
''Kitap; Umutlu ve güzel yarınların rehberi , gençlerimizin aydınlık geleceğinin teminatı olacaktır.. Bu amaçla kütüphanesi bulunmayan okulumuza bir kütüphane tesis etmek , yarın çocuklarımıza hayatımızın onlar ve bizim için yaşanmaya değer olduğunu anlatabilmek , geleceğimiz için taze umutlar besleyebilmek, hala gayretimizin bir anlamı olduğunu hissedebilmek için Kitap Toplama Kampanyası başlattık...
Bu mail sizlere ulaştığında sizler 500 çift güzel göz hissedeceksiniz üzerinizde umutla bekleyen. Belki bu mail sizlere zaman kaybı ya da can sıkıcı görünecektir. Ve belki de hayatın bu hengamesinde sizlere gönderilmiş isimsiz kır çiçekleri olacaktır.
Cılız sesimize gür karşılıklar geleceğini umuyoruz . Okul kütüphanesine uygun her türlü kaynak eser , roman , hikaye ve şiir kitaplarına ihtiyacımızı bildiriyoruz. Bu maille sizlere binlerce çeşit ve renk kır çiçeği gönderiyoruz. Yüreğiniz kır çiçekleriyle dolsun.''
(Şehit İdris Güler İlköğretim Okulu, Dağlıoğlu Mah. 14016 sok. No: 8, Seyhan/Adana. Tel: 0322 365 15 54)
