Millî Eğitim Bakanlığı’nın 2022 Yılı Faaliyet Raporu incelendiğinde öğretmenlerle ilgili çarpıcı sonuçlara ulaşmak mümkündür. Mesela, 11 yıllık süreçte 158.837 öğretmenin emeklilik ve istifaen MEB’den ayrıldığı bilgisinin yanında sözleşmeli ve ücretli öğretmenlere ilişkin ayrıntı dikkat çekicidir. Bu rapordaki öğretmenlerle ilgili önemli bilgileri okuyucularımızla paylaşarak çıkardığımız sonuçları ve görüşlerimizi açıklayacağız.
Millî Eğitim Bakanlığı’nın 2022 Yılı Faaliyet Raporu incelendiğinde öğretmen atamalarıyla ilgili çok ciddi verilere rastlayamıyoruz. Ancak, daha önceki yıllarda yayınlanan raporlarla bir araya getirdiğimizde önemli verileri elde edebiliyoruz. Bu verilere göre;
Faaliyet raporuna göre, Millî Eğitim Bakanlığı’ndan 2012 yılında 8.800, 2013 yılında 7.877, 2014 yılında 7.975, 2015 yılında 10.988, 2016 yılında 44.144 ve 2017 yılında 19.217, 2018 yılında 8.982, 2019 yılında 15.019, 2020 yılında 15.021, 2021 yılında 15.063 ve 2022 yılında 5.771 olmak üzere emekli, istifa, göreve son, muvafakat, vefat, müstafi ve devlet memurluğundan çıkarılma yoluyla öğretmen ayrılmıştır. 2016 yılındaki yüksek artış FETÖ/PDY ve BTÖ kapsamında görevine son verilen öğretmen sayılarından dolayıdır.
2022 yılı Faaliyet Raporu’na göre Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı’nda 1.009.242 öğretmen görev yapmaktadır. 2019 yılı Faaliyet Raporu’na göre ise Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı’nda 946.114 öğretmen görev yapmaktaydı. 2021 yılında 978.709 EÖH sınıfında öğretmen görev yapmaktayken 2022 yılında bu rakam 1.009.242 olmuştur.
MEB’de çalışan toplam personel sayısı ise 2016 yılında 977.893 iken bu rakam 2017 yılında 984.354, 2018 yılında 1.000.090, 2019 yılında 1.027.885, 2020 yılında 1.055.723, 2021 yılında 1.058.160 ve 2022 yılında 1.093.096 olmuştur.
Yine 2022 yılında disiplin cezalarına yer verilmemiştir. Daha önceki yıllarda disiplin cezalarına ilişkin ayrıntılara yer verilmişti. Buna göre, 2019 yılında 1081 personele Uyarma, 2041 personele Kınama, 414 personele Aylıktan Kesme (2017 yılında 7.298), 209 personele Kademe İlerlemesinin Durdurulması (2017 yılında 680) ve 17 personele Devlet Memurluğundan Çıkarma cezası verilmiştir. 2018 yılında 360 personele Uyarma, 804 personele Kınama, 294 personele Aylıktan Kesme (2017 yılında 7.298), 77 personele Kademe İlerlemesinin Durdurulması (2017 yılında 680) ve 41 personele Devlet Memurluğundan Çıkarma cezası verilmişti.
2021 yılı raporunda sadece; 7.381 Soruşturma, 6.103 İnceleme, 194 Ön İnceleme, 39 Suç Duyurusu, 41 Tevdi Raporu ve 13 Ön Rapor hazırlandığı belirtilmiştir. 2022 yılında ise 10.845 Soruşturma, 9.079 İnceleme, 303 Ön İnceleme, 66 Suç Duyurusu, 49 Tevdi Raporu, 33 Ön Rapor, 8 Tevsi-i Tahkikat ve 44 Mucipli Ders Denetimi hazırlandığı belirtilmiştir.
MEB’in 2020 yılı faaliyet raporunda zayıf yönler arasında; Ücretli öğretmen uygulaması, insan kaynaklarının/entelektüel sermayenin niteliği ve yeterliliğinin istenilen düzeyde olmaması, öğretmenler için motive edici bir kariyer sisteminin olmaması, çalışanların motivasyon ve örgütsel bağlılık düzeylerinin düşük olması ile ödül-ceza sisteminin yetersizliğinden bahsedilmişti. Ayrıca, zayıf yönler arasında sözleşmeli ve kadrolu öğretmen grupları arasındaki özlük farkları belirtilmişti. Ayrıca, bu zayıf yönlere önceki faaliyet raporlarında yer verilmemişti.
2021 yılı faaliyet raporunda öğretmenlerin mesleki ve kişisel gelişimlerine yönelik eğitim programlarının yeterli düzeyde olmaması, insan kaynaklarının/entelektüel sermayenin niteliği ve yeterliliğinin istenilen düzeyde olmaması ve örgütsel öğrenme, bilgi paylaşımı ve birimler arası koordinasyonun istenilen düzeyde olmaması öne çıkmakta iken 2022 yılı faaliyet raporunda yabancı dil eğitiminin tür ve ihtiyaca göre belirlenmesinde istenilen noktada olunmaması, veriye dayalı politika geliştirme ve bütünleşik bir veri sisteminin istenilen düzeyde olmaması, seçmeli derslerin öğrencilerin ilgi ve yeteneklerinden çok öğretmen durumuna göre belirlenmesi ve derslik başına düşen öğrenci sayısında bölgesel farklılıklar ve ikili eğitim uygulamalarının olması belirtilmiştir.
Ücretli öğretmen uygulaması halen devam etmesine rağmen zayıf yönler arasında yer verilmemiştir. Ancak tedbirler kısmında; “ücretli öğretmenlerimizin ücretlerinin iyileştirilmesi ve ücretli öğretmen oranının azaltılmasına yönelik çalışmaların sürdürülmesi” ifadesine yer verilmiştir. Yıllardır sözleşmeli öğretmen uygulamasına devam edilmesine rağmen bu konuda çözüm üretilmemesi ve bu durumun zayıf yönler arasında yer almaması anlaşılamamıştır.
Ümit ederiz ki ilerleyen süreçte en azından bu konuda çözüm üretilir. Yine 2020 yılında hazırlandığı ifade edilen “Sözleşmeli ve Ücretli Öğretmenlik Uygulamalarının Analizi” raporunun da açıklanmasını temenni ediyoruz. Bu kadar önemli bir konuda hazırlanan raporun kamuoyuna açıklanmamasını sağlıklı bir durum olarak görmediğimizi belirtmek isteriz.
