YAŞ krizinin zirvede olduğu günlerde Bosna''da idim.

Ankara''nın sıcak gündemine inat (tamamen tevafuk da olsa) İgman Dağı''nın serin zirvelerinde, derin ormanların içinde farklı bir ruh iklimindeydim. Türkiye''nin YAŞ krizine düştüğü demlerde İgman Dağı''nın yüceliklerinde ruhun ritimlerini yakalamak istercesine kendimi ''sefer hali''nde hissettim.

Orman derinliklerinde tek ve tenha ahşap bir cami. Caminin ahşap minaresine asılmış yeşil zemin üstüne ay yıldızlı bayrak.

Tarihi derinlikle manevi derinliğin buluştuğu bir gök sofrası sanki.

Osmanlı ruhunun tekkeye yansıyan öncü misyonu taşıyan canlı temsilcileriyle birlikte. Nasıl Blagay''da Sarı Saltuk nehrin kaynağını tutmuşsa ormanın sessi derinliklerinden taşan manevi iklim de İgman Dağı''nın zirvelerini tutuyor adeta… şehirden, kalabalıktan, maddi dünyanın keşmekeşinden kaçsa da cihadi, zikri terk etmeyen bilinci kuşanmış er/enlerle birlikte…Bu manevi iklimin yaşatılması, Bosna''nın öz/ünün ne olduğuna dair bir fikir verebilir.

İgman Dağı Saraybosna''nın dış dünyaya açıldığı en stratejik yerdi. Üç yıl süren Saraybosna kuşatmasında Müslüman Boşnaklar dış dünya ile buradan temas kurdular. Her tür ihtiyaçlarını sonuna kadar savundukları bu dağın geçitlerinden sağladılar.

Her yılın Agustos ayının 5''inde İgman dağının zirvesindeki bu cami ve yanındaki tekkede anmalar yapılır. Mevlüt okunur zikir çekilir. Boşnakça okunan mevlüt ve ilahilere Türkçe ilahiler de eşlik eder. İlahileri de mücadele günlerinden kalma marşlardır çoğunlukla…

Dağın zirvesinde derin ormanlıktaki bu zarif tekkenin şeyhi İgman cephesinin komutanı aynı zamanda.

Bu küçük zarif ahşap camide karşımda oturan sarıklı sempatik çehreli mütebessim insanın İgman cephesini kahramanca savunan efsane bir komutan olduğunu hiç kimse düşünemezdi.

Ahşap cami tamamen dolu. Saraybosna''dan en az bir saat süren bir yolculuğu göze almak gerek bu zirvedeki gök sofrasına katılmak için. Erkeklerin yanı sıra sade örtüleriyle hanımlar da gelmiş.

Akşam ezanının ormanın derinliklerinde yankılanmasıyla birlikte namaz için camiye giriyoruz. Müezzin hava kuvvetlerinde rütbeli bir asker.

Akşam namazından sonra mevlüt okunmaya başlıyor. Arada Türkçe Boşnakça ilahiler ve İgman mücadelesini dile getiren ritmi daha yüksek ilahiler bu meclisin muhtevasına damgasını vuruyor adeta…Sükun ve coşku aynı anda.

Mevlüt okuyanlar arasındaki askerlerin olmasının yanısıra cemaatin arasında değişik rütbelerde askerlerin oluşu o kadar doğal ki burada.

Bir zamanlar aynı cephede omuz omuza savaşan askerler şimdi gönül meclisinin halkalarında yer alıyor. …

YAŞ krizinin temelinde yatan çelişki Türkiye''yi kaosun zirvesine çıkarırken, İgman Dağı''nın doruklarındaki bu zikir meclisi farklı bir zirveye işaret etmiyor mu?

Bu huşu ve coşku uyandıran manzara karşısında şu soruyu sormamak adeta imkansız: Balkanlar''ın, Ortadoğu''nun tapusunu elinde tutmakla övünen Ankara, kendi tapusunun farkında mı?

Osmanlı mirasını Bosna''da içi boşaltılmış bir milliyetçiliğe dönüştüren resmi Türkiye ormanların derinliklerinde yansıyan ''derin Bosna''nın ruhunu kavramaya istidatlı mı? Bu sessiz ve tenha deruniliğin temsil ettiği bir medeniyetin ruhunu anlamamakta ısrar eden resmi Türkiye''nin kendi krizini çözebilmesi ne mümkün. Bu ruha yabancılaştıkça içine girdiğimiz medeniyet krizinden kurtulmamız da imkansız vesselam.