Erivan''da Ermeni Devrimi Federasyonu (şu meşhur DAŞNAK Partisi) yöneticilerinden Mikail Manukyan, Levon Mıgırdıçyan ve Giro Manoyan ile de görüştük.

Doğu Konferansı heyetinin sebeb-i ziyaretini öğrendikten sonra özetle şunları söylediler:

“Aynı bölgenin insanları olduğumuzun bilincindeyiz. Girişiminizi önemsiyor ve çabalarınızdan dolayı sizi tebrik ediyoruz. Kültürel ve sanatsal ilişkilerle toplumları birbirine yakınlaştırmayı düşünüyorsunuz, buna bir itirazımız olamaz. Evet, diyalog kuralım. Ama nasıl bir diyalog? Önümüzde iki yol var: Ya aramızdaki görüş ayrılıklarını hiç gündeme getirmeden konuşacağız, veya, son tahlilde ilişkileri düzeltme hedefini gözeterek, farklı düşündüğümüz konuları da konuşacağız. Bize göre can alıcı konuları konuşmazsak diyalog samimi olmaz. Soykırım meselesi bize göre tartışılmaz bir meseledir…”

Hem konuşalım-tartışalım diyeceksiniz, hem de diyalogu “tartşılmaz” bir meselenin çözümüne bağlayacaksınız… Olacak şey değil, ama DAŞNAK olunca oluyor işte.

Söz alıp, “1915''te bir aksiyon ve bir de reaksiyon vardı. Reaksiyonun boyutu aksiyonu gölgede bıraktıysa da, Ermeniler tarafından öldürülen Türkleri gözardı edemezsiniz” dedim.

DAŞNAK''ın cevabı: “Ermeni tarafının bir aksiyonu olduğunu ve soykırımın bu aksiyona bir reaksiyon olduğunu kabul etsek bile, ikisini aynı kefeye koyamayız…”

Bir de Kars Anlaşması ile ilgili mesele var. DAŞNAK bu anlaşmayı –dolayısıyla Türkiye''nin mevcut sınırlarını– tanımıyor. Biz bu anlaşmanın geçerli olduğunda ısrar edersek, onlar da Sevr''in geçerli olduğunu ileri sürebilirlermiş. Falan filan.

DAŞNAK''ın oy oranı yüzde 5 civarında. Ermenilerin büyük çoğunluğu DAŞNAK''çıları dinozor olarak görüyor, Türkiye-Ermenistan ilişkilerine onların baktığı gibi bakmıyor. Sokaktaki adam, 1915''in acısını yüreğinin ta derinliklerinde hissetse de, tarihin altında ezilip un ufak olmak istemiyor. Ermenistan''ı kasıp kavuran yoksulluktan kurtulmak istiyor ve bunun için Türk ambargosundan kurtulmak zorunda olduğunu gayet iyi biliyor. Türkiye sınırı kapalı. Ermenistan''a ne geliyorsa Gürcistan ve İran üzerinden geliyor. Çok pahalı geliyor. Sınır açılsa fiyatlar düşecek, üstelik yeni istihdam alanları açılacak, Ermenistan ekonomisi canlanacak, muhaceretteki Ermenilerin gönderdiği yardım paralarından başka kayda değer bir geliri olmayan halk refaha erecek… Bunu DAŞNAK''çılar da görüyor tabii. O yüzden, karizmayı çizdirmemek için sarf ettikleri radikal laflardan (ki, Doğu Konferansı heyetinin kışkırtıcı soruları olmasaydı Kars Anlaşması gibi meselelere hiç girmeyeceklerdi) hemen sonra, “Anlaşamadığımız konuların çözümünü zamana bırakalım. İşbirliği yapabileceğimiz alanları tespit edelim ve sınırın bir an evvel açılması için gayret sarf edelim” demeyi ihmal etmediler.

Anladığım kadarıyla DAŞNAK, dinozor muamelesi görmekten bıkmış, marjinallikten kurtulmaya çalışıyor.