Los Angeles''e yolu düşen dostlarını Dr. Atakan Peker, Long Reach''deki "Chinese Muslim Restaurant"a yemeğe götürmeden bırakmaz.

Amerika''da özellikle Batı yakasında, Suriyeli, Lübnanlı, Mısırlı ve Pakistanlılar''ın sahibi olduğu az sayıdaki lokantaların dışında Asyalılar''ın damak zevkine uygun yemek yiyecek yer bulmak oldukça zor. Ancak McDonald''s restoranları bir istisna oluşturur. Onların menülerini neredeyse bütün dünya bilir.

McDonald''s firmasının işletme ve yönetim stratejileri, Anadolu insanının, sınırların ortadan kalktığı bir dünyayı kavramada önemli ipuçları verir.

McDonald''s''ın getirdiği yalın, işlevsel, her ülkede aynı yiyecekler, albenili renkler, aydınlık mekanlar, genç çalışanları ve alkolsüz aile ortamı işletmecilikten sosyolojiye kadar değişik bilimlerin çalışma konusu oldu.

Dünyadaki ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmeleri anlamada sözkonusu hızlı yiyecek restoranlarından Anadolu insanının alacağı çok ders var.

McDonald''s bir dünya firması, ancak Türkiye''de işyeri açmışsa, ülke kültürüne saygıda kusur etmiyor. Global bir şirket, içinde bulunduğu ülkeye göre yerel davranmasını da çok iyi bilir.

Verimlilikte yarışın giderek hız ve yoğunluk kazandığı bir dünyada, evrensel düşünüp, yerel davranmasını bilmeyen işletmelerin başarılı olmaları mümkün değil.

Peker, zaman zaman Amerika''da iş kurmak istiyen arkadaşlarının Silikon Vadisi''nde bir yenilik şirketi kurmadan, bir döner restoranı açmaya kadar değişik projeleri olduğunu anlattı.

McDonald''s''ın hamburgerine karşı Anadolu insanının elindeki en güçlü ürün döner. Özellikle Almanya''da Türkler döneri aranılan bir marka haline getirmeyi başardılar. Avrupa tecrübesi kolaylıkla Amerika''ya taşınabilir.

Osmanlı mutfağının İstanbul''daki tek temsilcisi Kanaat Lokantası''nın yöneticilerinden Murat Kargılı, en az üç restoranın, "döner" markasıyla yola çıkarsa, Amerika''da kendine sağlam bir yer edinebileceğini söylüyor.

Amerika''nın Doğu yakasında döner Yunanlı girişimcilerin elinde kalmış. Almanya''daki Anadolu henüz Amerika''ya ulaşamamış. Almanya''da McDonald''s ile rekabet edecek bir biçimde örgütlenmesini bilenler, Amerika''da çok daha başarılı olurlar.

New York Times''ın yazarlarından Thomas Friedman, "McDonald''s ürünlerinin satılabildiği ülkeler birbirleriyle savaşmazlar" diyor.

McDonald''s Japonya''dan Rusya''ya, Güney Afrika''dan Arjantin''e kadar bütün dünyaya ürünlerini kabul ettirmesini bekliyor. Pekçok aydın bunu emperyalizmin yeni yüzü olarak görür. Sosyologlar McDonald''s kolonizasyonundan söz ederler.

Aynı şekilde Anadolu insanı da başta döner ve ayran olmak üzere ürünlerini, Almanya''da olduğu gibi, Amerika''da da pazarlamasını öğrenmeli.

Dünyada bir "döner" ve "ayran" kolonizasyonu olmasının yolunu kim kesiyor?